تاثیرات سیاستهای دو رئیسجمهور بالقوه، کامالا هریس و دونالد ترامپ، بر “بازار مسکن” تهران میتواند کاملاً متفاوت باشد، چرا که دیدگاههای آنها در قبال سیاستهای خارجی و روابط با ایران از اساس تفاوت دارند. این تفاوتها بر عوامل کلیدی مانند نرخ ارز، ثبات اقتصادی و سرمایهگذاریهای خارجی اثرگذار خواهند بود و به همین ترتیب، تغییراتی در بازار مسکن تهران ایجاد خواهند کرد. در ادامه به مقایسه تأثیرات احتمالی هر کدام بر بازار مسکن تهران پرداختهایم.
تاثیر سیاستهای ترامپ بر بازار مسکن تهران
دونالد ترامپ، طی دوران ریاست جمهوری خود، سیاستهایی تهاجمی در قبال ایران داشت که تأثیرات عمیقی بر اقتصاد و بازار مسکن تهران گذاشت. برخی از جنبههای تأثیرگذاری این سیاستها به شرح زیر است:
1. تحریمهای اقتصادی و تورم
ترامپ با خروج از توافق هستهای برجام و اعمال تحریمهای گسترده، فشار اقتصادی شدیدی بر ایران وارد کرد. این تحریمها باعث افزایش نرخ ارز و تورم شدید شد. نتیجه این تورم، افزایش قیمت مصالح ساختمانی و بالا رفتن هزینههای ساخت و ساز بود که قیمتها را در بازار مسکن تهران به شدت افزایش داد. بسیاری از مردم توان خرید مسکن را از دست دادند و بازار مسکن وارد رکود شد.
2. خروج سرمایهها از بازار مسکن
تحریمهای ترامپ باعث شد سرمایهگذاران خارجی و حتی داخلی به دلیل عدم اطمینان از آینده اقتصادی، سرمایههای خود را از بازار مسکن تهران خارج کنند. این خروج سرمایهها به رکود و کاهش عرضه مسکن در تهران منجر شد و باعث شد که قیمتها به صورت تصاعدی افزایش یابد.
3. اثر روانی بر بازار مسکن
سیاستهای ترامپ به دلیل ایجاد عدم اطمینان و نگرانی از آینده اقتصادی، تاثیرات روانی منفی بر مردم و سرمایهگذاران داشت. این انتظارات منفی سبب شد بسیاری از مردم خرید مسکن را به تعویق بیندازند و منتظر شرایط بهتر بمانند. این رکود روانی باعث کاهش حجم معاملات مسکن و تثبیت قیمتها در سطح بالا شد.
4. افزایش قیمت اجاره و کاهش قدرت خرید
با افزایش نرخ ارز و کاهش توان اقتصادی خانوارها، بسیاری از افراد به اجارهنشینی روی آوردند. این افزایش تقاضا برای اجاره، قیمتها را در بازار اجاره تهران بالا برد. افزایش قیمت اجاره نیز خود باعث فشار بیشتر بر خانوادهها شد و رکود بیشتر بازار مسکن را به دنبال داشت.
تاثیر سیاستهای هریس بر بازار مسکن تهران
در مقابل، کامالا هریس بهطور کلی دیدگاههایی دیپلماتیکتر دارد و از رویکردی مشابه دوران اوباما حمایت میکند. در صورتی که هریس به ریاست جمهوری برسد، میتوان انتظار تغییراتی مثبت در بازار مسکن تهران داشت که برخی از آنها به شرح زیر است:
1. احتمال کاهش تحریمها و بهبود وضعیت اقتصادی
کامالا هریس به دلیل حمایت از دیپلماسی و احتمالاً بازگشت به توافق برجام، میتواند شرایط بهتری برای اقتصاد ایران فراهم کند. کاهش یا رفع تحریمها میتواند منجر به افزایش ورود ارز به کشور و کاهش نرخ ارز شود که در نهایت به کاهش قیمتها در بازار مسکن تهران کمک خواهد کرد.
2. افزایش ورود سرمایهگذاری خارجی به بازار مسکن
در صورت بهبود روابط با کشورهای غربی، سرمایهگذاران خارجی ممکن است به بازار مسکن تهران علاقهمند شوند. ورود سرمایههای خارجی به ساخت و ساز و پروژههای توسعهای میتواند منجر به افزایش عرضه مسکن شود و قیمتها را تثبیت یا کاهش دهد.
3. کاهش تورم و افزایش قدرت خرید مردم
در صورت کاهش تحریمها و بهبود وضعیت اقتصادی، نرخ تورم کنترل خواهد شد و این امر باعث افزایش قدرت خرید مردم میشود. در نتیجه، امکان خرید مسکن برای اقشار بیشتری فراهم شده و بازار مسکن تهران از رکود خارج خواهد شد.
4. بهبود شرایط روانی و ایجاد انتظارات مثبت در بازار مسکن
سیاستهای احتمالی کامالا هریس میتواند انتظارات مثبت در بازار مسکن تهران ایجاد کند. مردم با اعتماد به ثبات اقتصادی و احتمال کاهش قیمتها، تمایل بیشتری به خرید و سرمایهگذاری در بازار مسکن خواهند داشت. این افزایش تقاضا و رونق در بازار مسکن، حجم معاملات را افزایش میدهد و بازار را به سمت رونق سوق میدهد.
5. رشد شاخصهای کلان اقتصادی و تأثیر بر بازار مسکن
یکی از پیامدهای سیاستهای دیپلماتیک و اقتصادی بهتر، بهبود شاخصهای اقتصادی نظیر نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و نرخ بهره است. این شاخصها مستقیماً بر توان خرید و تقاضا در بازار مسکن تهران اثر میگذارند. کاهش بیکاری و رشد اقتصادی بالا میتواند به افزایش درآمد خانوارها و رونق بازار مسکن منجر شود.
نتیجهگیری: مقایسه اثرات ترامپ و هریس بر بازار مسکن تهران
سیاستهای ترامپ به دلیل اعمال تحریمهای اقتصادی و افزایش نرخ ارز، تورم بالا و رکود اقتصادی شدیدی در ایران به وجود آورد که تأثیرات منفی بر بازار مسکن تهران داشت. افزایش قیمتها، کاهش قدرت خرید، و رکود در معاملات مسکن از جمله پیامدهای این سیاستها بودند.
در مقابل، سیاستهای کامالا هریس میتوانند به کاهش تحریمها، افزایش ورود سرمایههای خارجی، و بهبود شاخصهای اقتصادی منجر شوند. این تغییرات میتواند بازار مسکن تهران را از رکود خارج کرده و قیمتها را تثبیت یا کاهش دهد. در نتیجه، سیاستهای احتمالی هریس میتواند باعث رونق بازار مسکن و افزایش قدرت خرید مردم در تهران شود.
در نهایت، تفاوتهای بین ترامپ و هریس در رویکردهای سیاست خارجی، میتواند تأثیرات کاملاً متفاوتی بر بازار مسکن تهران داشته باشد.
دونالد ترامپ
ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا (2017-2021) تأثیرات زیادی بر اقتصاد جهانی گذاشت که این تأثیرات به واسطه سیاستهای تجاری، تحریمها و سیاست خارجی او به بازار مسکن و اقتصاد ایران نیز منتقل شد. برای درک این تأثیرات، بهتر است آنها را در قالب چند محور اصلی مورد بررسی قرار دهیم:
1. تحریمهای اقتصادی علیه ایران
با روی کار آمدن ترامپ، یکی از اولین اقدامات او خروج آمریکا از توافق هستهای ایران (برجام) بود که در سال 2018 انجام شد. این اقدام باعث شد تحریمهای شدیدی بر ایران اعمال شود. محدودیتهای مالی و اقتصادی ناشی از تحریمها، باعث کاهش دسترسی ایران به منابع ارزی و سرمایهگذاریهای خارجی شد و اقتصاد کشور را با چالشهای جدی روبرو کرد. تأثیر این تحریمها بر بازار مسکن به صورت زیر بود:
• افزایش نرخ ارز: تحریمها باعث کاهش ارزش ریال در مقابل دلار و سایر ارزهای خارجی شد. افزایش نرخ ارز و عدم دسترسی به دلار موجب شد قیمت مصالح ساختمانی و هزینههای ساخت و ساز افزایش یابد. این افزایش قیمت در نهایت بر قیمت تمام شده مسکن اثر گذاشت.
• کاهش سرمایهگذاری خارجی در بازار مسکن: تحریمها باعث شد که سرمایهگذاران خارجی از ورود به بازار مسکن ایران منصرف شوند. این موضوع به کاهش سرمایهگذاریها و کاهش عرضه مسکن انجامید که در نتیجه قیمت مسکن افزایش یافت.
• افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مردم: به دلیل کاهش ارزش پول ملی و تورم شدید، قدرت خرید مردم کاهش یافت. این موضوع بازار مسکن را در رکود قرار داد، زیرا بسیاری از مردم توانایی خرید مسکن را از دست دادند.
2. رکود اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی
اعمال تحریمها و فشارهای اقتصادی باعث شد که نرخ رشد اقتصادی ایران کاهش یابد. رکود اقتصادی و افزایش بیکاری بر تقاضای مسکن اثر گذاشت و تقاضای واقعی برای خرید مسکن به شدت کاهش یافت. در عین حال، افزایش هزینهها و تورم باعث شد که ساخت و ساز نیز کاهش یابد.
3. افزایش تورم و تاثیر آن بر قیمت مسکن
یکی از پیامدهای تحریمهای اقتصادی، افزایش تورم بود که بهویژه در بازارهای مسکن، مواد غذایی و سوخت محسوس بود. افزایش تورم به معنای افزایش قیمتها در همه بخشهای اقتصادی است و بازار مسکن نیز از این قاعده مستثنی نبود. از آنجا که قیمت مسکن با سایر عوامل اقتصادی مانند تورم و نرخ ارز همبستگی دارد، تورم فزاینده منجر به افزایش قیمت مسکن شد و این امر خرید و فروش مسکن را دشوارتر کرد.
4. خروج نقدینگی از بازار مسکن به سایر بازارها
به دلیل رکود بازار مسکن و کاهش قدرت خرید، بسیاری از سرمایهگذاران به دنبال بازارهای دیگری بودند که بازدهی بالاتری داشته باشند. این امر باعث شد که نقدینگی از بازار مسکن خارج شود و به سمت بازارهایی مانند ارز، طلا و بورس برود. این خروج نقدینگی از بازار مسکن، عرضه و تقاضا را تحت تأثیر قرار داد و به رکود بیشتر بازار منجر شد.
5. اثر بر انتظارات روانی مردم
سیاستهای ترامپ و اعلامهای مختلف در زمینه تحریمها و سیاستهای خارجی تأثیر روانی قابل توجهی بر مردم ایران گذاشت. افزایش نگرانیها درباره آینده اقتصادی کشور باعث شد که بسیاری از افراد تصمیم به خرید مسکن نگیرند و منتظر شرایط بهتری بمانند. این وضعیت رکود روانی در بازار مسکن ایجاد کرد و حجم معاملات مسکن را کاهش داد.
6. کاهش ارزش داراییهای ایرانیان در خارج از کشور
بسیاری از ایرانیان در کشورهای دیگر داراییهایی از جمله ملک و مستغلات داشتند. با اعمال تحریمها و مسدود شدن حسابهای بانکی و داراییهای ایرانیان در برخی کشورها، دسترسی آنها به این داراییها دشوار شد. کاهش دسترسی به منابع مالی در خارج از کشور، توان سرمایهگذاری در داخل کشور را نیز کاهش داد و این امر بر بازار مسکن اثرگذار بود.
7. روندهای مهاجرت و تاثیر آن بر مسکن
با سختتر شدن شرایط اقتصادی، بسیاری از ایرانیان تصمیم به مهاجرت گرفتند. این مهاجرتها باعث کاهش تقاضا برای مسکن در داخل کشور شد، اما در عین حال قیمت ملک در برخی مناطق شهری خاص افزایش یافت، چرا که افراد مهاجر با خرید مسکن به دنبال حفظ ارزش داراییهای خود بودند.
8. کاهش ساخت و ساز و تاثیر بر عرضه مسکن
با افزایش قیمت مصالح و کاهش سود ساخت و ساز، بسیاری از سازندگان از فعالیت در بخش ساخت و ساز منصرف شدند. این موضوع باعث کاهش عرضه مسکن در بلندمدت شد و در نهایت به افزایش قیمت مسکن انجامید.
نتیجهگیری
به طور کلی، سیاستهای ترامپ و بازگشت تحریمها تأثیرات عمیقی بر بازار مسکن ایران گذاشت. افزایش قیمت مسکن، کاهش قدرت خرید، رکود اقتصادی و تورم، عواملی بودند که به دلیل این سیاستها به وجود آمدند و بازار مسکن را در وضعیت بحرانی قرار دادند. به همین دلیل، بسیاری از افراد خرید مسکن را به تعویق انداختند و برخی نیز برای حفظ ارزش داراییهای خود به خرید ملک و مستغلات روی آوردند. در مجموع، تأثیر ریاست جمهوری ترامپ بر بازار مسکن ایران، به صورت یک رکود گسترده و افزایش قیمتها قابل مشاهده است.
کاملا هریس
در صورت انتخاب شدن کامالا هریس به عنوان رئیس جمهور آمریکا، این احتمال وجود دارد که سیاستهای خارجی و اقتصادی جدیدی در قبال ایران اعمال شود. تأثیرات سیاستهای دولت آمریکا بر “بازار مسکن” ایران قابل توجه است، چرا که این سیاستها میتوانند بر قیمتها، میزان عرضه و تقاضا، و حتی ساخت و ساز تأثیر مستقیم بگذارند. در ادامه، به بررسی جنبههای مختلف تأثیر سیاستهای احتمالی هریس بر بازار مسکن ایران میپردازیم.
1. احتمال کاهش تحریمها و اثرات آن بر بازار مسکن
یکی از موضوعات مهمی که با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا مطرح میشود، احتمال کاهش تحریمهاست. در صورت کاهش یا برداشته شدن تحریمها، منابع مالی و سرمایهگذاریهای خارجی ممکن است به سمت ایران بازگردد. این مسئله میتواند به دو طریق بازار مسکن را تحت تأثیر قرار دهد:
• کاهش نرخ ارز: کاهش تحریمها ممکن است منجر به افزایش ارزش ریال در برابر دلار و سایر ارزهای خارجی شود. در چنین شرایطی، قیمت مصالح ساختمانی کاهش یافته و ساخت و ساز با هزینههای کمتر امکانپذیر میشود که در نهایت قیمت مسکن را در بازار مسکن کاهش خواهد داد.
• افزایش سرمایهگذاری در بازار مسکن: با کاهش تحریمها، سرمایهگذاران داخلی و خارجی به بازار مسکن علاقهمند میشوند. این امر به رشد ساخت و ساز و افزایش عرضه مسکن منجر میشود که در نهایت تعادل بیشتری در بازار مسکن ایجاد میکند.
2. ثبات اقتصادی و تأثیر آن بر تقاضای بازار مسکن
یکی از اصلیترین مشکلات بازار مسکن ایران، رکود و کاهش قدرت خرید مردم است که ناشی از نوسانات اقتصادی است. اگر دولت هریس بتواند با ایران به توافقهای اقتصادی دست یابد و شرایط ثبات اقتصادی در کشور حاکم شود، احتمال افزایش تقاضای بازار مسکن نیز وجود دارد. افزایش تقاضا برای مسکن، به رونق معاملات و کاهش رکود بازار منجر میشود.
3. کنترل تورم و اثر آن بر بازار مسکن
یکی از راههای مهم در بهبود شرایط بازار مسکن، کنترل تورم است. اگر سیاستهای هریس منجر به کاهش فشار اقتصادی و تورم در ایران شود، این موضوع تأثیر مستقیمی بر بازار مسکن خواهد داشت. کاهش تورم به معنای افزایش قدرت خرید مردم است و در نتیجه، امکان خرید مسکن برای اقشار بیشتری فراهم خواهد شد.
4. افزایش ورود سرمایههای خارجی به بازار مسکن
در صورتی که دولت هریس سیاستهای دیپلماتیک و تجاری مناسبی در قبال ایران در پیش گیرد، احتمال ورود سرمایههای خارجی به بازار ایران و بهخصوص بازار مسکن افزایش مییابد. ورود سرمایههای خارجی میتواند از طریق سرمایهگذاریهای مشترک یا سرمایهگذاری در پروژههای ساخت و ساز انجام شود. این مسئله نه تنها به افزایش عرضه مسکن کمک میکند، بلکه موجب رونق اقتصادی و اشتغالزایی در بخشهای مرتبط با مسکن نیز میشود.
5. بهبود شرایط اقتصادی و تأثیر بر اجاره و خرید مسکن
بسیاری از مردم به دلیل کاهش قدرت خرید، از خرید مسکن منصرف شده و به اجارهنشینی روی آوردهاند. اگر دولت هریس بتواند سیاستهایی را در راستای کاهش فشار اقتصادی و افزایش درآمدها در ایران ایجاد کند، این احتمال وجود دارد که افراد بیشتری بتوانند به خرید مسکن بپردازند. این مسئله باعث افزایش معاملات و رونق بازار مسکن خواهد شد و حتی ممکن است اجارهنشینی را کاهش دهد.
6. اثر انتظارات روانی بر بازار مسکن
روانشناسی بازار مسکن تحت تأثیر اخبار و سیاستهای کلان قرار دارد. با روی کار آمدن کامالا هریس و احتمال سیاستهای دیپلماتیک جدید، ممکن است انتظارات مثبتی در جامعه ایجاد شود. این انتظارات مثبت میتواند باعث افزایش تمایل مردم به خرید مسکن و در نتیجه رونق بازار مسکن شود. از سوی دیگر، در صورت عدم تحقق این انتظارات، ممکن است بازار دوباره وارد رکود شود.
7. بهبود شاخصهای اقتصادی و تأثیر آن بر بازار مسکن
یکی از عوامل مؤثر بر بازار مسکن، شاخصهای کلان اقتصادی نظیر نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و نرخ بهره است. اگر سیاستهای دولت هریس منجر به بهبود این شاخصها شود، تأثیر مثبتی بر بازار مسکن ایران خواهد داشت. کاهش بیکاری و رشد اقتصادی بالا میتواند به افزایش درآمد خانوارها و توان خرید مسکن کمک کند.
نتیجهگیری
در مجموع، ریاست جمهوری کامالا هریس میتواند تأثیرات متعددی بر “بازار مسکن” ایران داشته باشد. سیاستهای احتمالی کاهش تحریمها، ثبات اقتصادی و کاهش تورم میتوانند به بهبود وضعیت بازار مسکن منجر شوند. همچنین، در صورت بهبود شرایط اقتصادی و ورود سرمایهگذاران خارجی، بازار مسکن با رشد و رونق بیشتری مواجه خواهد شد. با این حال، همه چیز به نحوه سیاستگذاری و تصمیمات آینده آمریکا در قبال ایران بستگی دارد و باید دید که آیا این انتظارات به واقعیت میپیوندد یا خیر.